Redüktörlerde Aşınma Takibi İşlemi Nasıl Yapılmaktadır? (Yağ Kalıntı Sensörü)

Düşük Hızlı Aygıtlarda Partikül Görüntüleme İşlemi Nasıl Yapmaktadır? Yağda Biriken Partikülleri İzleme Sensörü Nedir? Türkiye distribütörlüğünü yaptığımız Gills ürünü olan yağ kalıntı sensörü, şanzımanlarda zamanla meydana gelen aşınmalar sonucu yağdaki metal partikülleri izlemeye yarayan bir sensördür. Bu sensör aracılığıyla özellikle düşük hızda çalışan sistemlerde durum analizi kolay bir şekilde yapılabilmektedir.

Durum izleme işlemi (CBM), endüstri alanında süregelen çeşitli problemleri tespit etmek için uzun zamandır tercih edilen bir yöntemdir. Özellikle başta otomotiv sektöründe olmak üzere şaft hizasızlığı, yetersiz yağlama, aşırı titreşimler ve yüzey pürüzlüğü gibi kritik arızalara sebebiyet veren sorunlar bu durum izleme yöntemi aracılığıyla giderilmektedir. Ancak gelişen teknoloji ile beraber çeşitli opsiyonlar ortaya çıkmıştır. Özellikle 600rpm’in altında işlem gören makinelerde durum izleme işleminin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için farklı yöntemler gerekmektedir.

Normalde mekanik salınım olarak tanımlanan titreşim, dönen bir elemanın oluşturduğu kuvvettir. Titreşim analisti ise, bu kuvveti ölçerek makinenin titreşim profilini ve bu profildeki titreşim spektrumlarını analiz etmektedir. Uzun süredir titreşim analizi birçok endüstri alanında tercih edilen durum izleme işlemi olarak bilinmektedir. Uygun maliyetli donanımı ile hemen hemen her endüstri alanında kolayca kullanılabilen bir teknoloji olan titreşim analizi yöntemi özellikle elektrik motorlarında sıklıklıkla tercih edilmektedir.

Aslında titreşim, dönen bir elemandaki hizasızlık gibi çeşitli durumlar sonucu oluşmaktadır. Titreşim temel olarak bir yapı içinde hareket eden bir dizi basınç dalgasıdır. Bir titreşim sensörü ise yapısındaki piezoelektrik materyal aracılığıyla bu basınç dalgalarını dijital elektronik sinyallere çevirmektedir. Bu frekans ve genlik değerleri izlenerek “normal” bir titreşim profili çıkarılabilmektedir. Sensörün düzenli veya sürekli izlenmesi ile önceden oluşturulan titreşim profilindeki değişimler görüntülebilmektedir. Bu şekilde, profildeki değişimlere göre veriler üretilmektedir. Böylece, sistemdeki herhangi bir değişim, önceden görülebilmekte ve kullanıcıya zamanında müdahele imkanı sunulmaktadır.

Yüksek hızlı uygulamalarda endüstriyel standartı olan titreşim izleme sistemleri özellikle elektrik motorlarında verimli olmaktadır. Ancak, şanzıman gibi kritik devre elemanlarına sahip düşük hızlı sistemlerde titreşim izleme sistemleri yetersiz kalabilmektedir.  

Yağ İçerisindeki Metal Partikülleri İzleme Sensörü

600 rpm veya daha düşük hızda işlem görmekte olan sistemlerde, titreşim analizleri çeşitli kusurları analiz etmekte yetersiz kalmaktadır. Yağ kalıntı sensörü ise, şanzıman gibi düşük hızda çalışan sistemlerde güvenilir ve net sonuçlar vererek erken safhalardaki hataları kolayca tespit etmeye yaramaktadır. Yağ içerisindeki metal partikülleri izleme sensörü (kısaca yağ kalıntı sensörü), ekranlı veya ekransız opsiyonlarla satışa sunulmaktadır. Her iki modelin de kullanım yerine göre çeşitli avantajları bulunmaktadır.

Daha fazla teknik detay için aşağıdaki yazıya tıklayabilirsiniz.

Yağ kalıntı sensörünün 4212 ekranlı modelleri ile yağ içerisindeki metal partiküllerin durumu anlık olarak izlenebilir.

4212 ekransız modelde ise metal partiküllerin durumu, sensör probundaki manyetik aksamın kontrolü ile sağlanabilir.

Makine hatalarını hız, yük ve arızanın seviyesinden bağımsız olarak ölçebilen çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Çalışmakta olan bir sistemde, birbirine temas eden metal yüzeylerden dolayı zamanla makine yağı içerisinde ufak miktarda metal partiküller oluşacaktır. Bu metal partiküller, yağ kalıntı sensörü ile tespit edilebilmektedir. Şanzımandaki bu aşınma ilerleyen zamanlarda sistemde kritik arızalar meydana getirebilir.

Yağ İçerisindeki Metal Partikülleri İzleme İşlemi

Yağ içerisindeki partiküllerin yağ akışı ya da tahliye tapasına yerleştirilen manyetizma ile toplanması, birçok endüstriyel uygulamada tercih edilen bir durum izleme yöntemi haline gelmiştir. 600rpm altında çalışmakta olan şanzımanlarda ve 200rpm altında çalışmakta olan makinelerde kritik arızaları titreşim analizinden farklı olarak alternatif bir durum izleme yöntemiyle tespit etmek oldukça önemlidir. Aşağıdaki figürlerde yağ izleme sensörlerinin montesine dair bilgiler gösterilmektedir.

Yandaki küvet eğrisinde, zamanla artan aşınmalar sonucu, şanzıman dişlerindeki aşınma seviyesi ve buna bağlı olarak gerçekleşen arıza oranı gösterilmektedir.

Daha fazla yağ kalıntı sensörü ve Gills ürünlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.